Uz to, Bosna i Hercegovina (BiH) je član Evropske
konferencije civilnog vazduhoplovstva (European Civil Aviation Conference -
ECAC) ima i status posmatrača u radu Evropske agencije za bezbjednost u
vazduhoplovstvu (European Aviation Safety Agency - EASA).
BiH je ratifikovala Sporazum o uspostavljanju Zajedničke
vazduhoplovne oblasti (European Common Aviation Area - ECAA) i potpisala radni
aranžman sa EASA-оm, čime je prihvatila obavezu usklađivanja, transponovanja i
primjene propisa Evropske unije u oblasti civilnog vazduhoplovstva.
BHDCA, kao jedina vazduhoplovna nadzorna i regulatorna vlast
u Bosni i Hercegovini, učestvuje u osiguravanju bezbjednog odvijanja vazdušnog
saobraćaja u prostoru Bosne i Hercegovine.
U skladu sa obavezama preuzetim pristupanjem BiH, kao
punopravne članice, u ICAO, ECAC, EUROCONTROL i potpisivanjem ECAA multilateralnog
sporazuma sa Evropskom unijom, zadatak BHDCA je da obezbijedi implementaciju
međunarodnih standarda bezbjednosti letenja (Safety) i bezbjednosti civilnog
vazduhoplovstva (Security), kao i blisku saradnju sa subjektima odgovornim za
implementaciju pomenutih standarda i preporučenih praksi na operativnom nivou.
Bezbjednost letenja (Safety)
Funkciju regulatora i nadzor, a koju obavlja BHDCA, i koje se odnose na bezbjednost vazdusne plovidbe, obavljaju se kroz odredjene vazduhoplovne funcionalne oblasti, a to su:
a) plovidbenost vazduhoplova,
b) operacije vazduhoplova,
c) licenciranje letačkog osoblja,
d) vazduhoplovna navigacija,
e) aerodromi.
U Bosni i Hercegovini funkcionišu sljedeći pružaoci usluga,
od kojih se u najvećoj mjeri i dobijaju izvještaji o određenim događajima u oblasti
bezbjednosti letenja:
A) Agencija za pružanje usluga u vazdušnoj plovidbi Bosne i
Hercegovine (BHANSA)
B) Međunarodni aerodromi:
1) Međunarodni aerodrom Sarajevo
2) Međunarodni aerodrom Banja Luka
3) Međunarodni aerodrom Mostar i
4) Međunarodni aerodrom Tuzla
C) Letilišta:
1) ''Stipe Krišto'' Livno
2) ''Golubić'' Bihać
3) ''Urije'' Prijedor
4) ''Jegin lug'' Tuzla
5) ''Zalužani'' Banjaluka
6) ''Popovi-Bijeljina'' Bijeljina
7) ''Ciljuge'' Živinice
8) ''Medeno Polje'' Bosanski Petrovac
9) ''Glasinac'' Sokolac
10) ''Kenan Jusufbašić'' Visoko
11)
"Kreševo" Kreševo
12 ) "Nišići" Ilijaš
13) Ranč ‘’Lazy Horse" Hadžići
14) “Gorice” Krepšić
D) Tereni:
1) ''Paragliding Ljubuški'' Kula
2) ''Bjelašnica'' Bjelašnica
3) ’’Školsko brdo’’ Stričići, Manjača
E) Avio-kompanije:
1) ’’ICAR Air’’ Tuzla
2) ’’Fly Bosnia’’ Sarajevo
F) Škole letenja:
1) Vazduhoplovna škola Aero-klub
’’Prijedor’’ Prijedor
2) Vazduhoplovna škola Aero-klub ’’Sveti
Ilija“ Banja Luka
3) Škola letenja Aero-klub ’’Izet
Kurtalić’’ Visoko
4) Paraglajding klub ’’AIRDRENALINE’’ Banja
Luka
5) Vazduhoplovna škola ’’SBA škola
letenja’’ Sarajevo
6) ACRO d.o.o. Sarajevo
7) Vazduhoplovni klub ''SKYDIVE'' Banja
Luka
8) Klub slobodnog letenja ’’Kros’’ Banja Luka
G) Organizacije za održavanje vazduhoplova (PART 145),
kontinuiranu plovidbenost (CAMO) i vazduhoplovno-tehničku obuku:
1) Avioservis ''Ikar'' Laktaši (BA.MF)
2) Avioservis ''Ikar'' Laktaši (E7.MF)
3) Avioinženjering d.o.o. Laktaši (E7.MF)
4) ''Orao'' Bijeljina (E7.145)
5) ''Icar Air'' Tuzla (BA.MG)
6) ''Srednja škola metalskih zanimanja''
Sarajevo (BA.147)
7) AvioBOSS d.o.o. (BA.145)
8) ‘’FlyBosnia’’ Sarajevo (BA.MG)
H) Medicinski centri:
Zavod za zdravstvenu zaštitu radnika u saobraćaju –
Sarajevo
I) Centri za obuku vazduhoplovnog osoblja na aerodromu:
1) Centar za obuku aerodroma Sarajevo
2) Centar za obuku aerodroma Banja Luka
3) Centar za obuku aerodroma Tuzla
Identifikacija i sistematizacija hazarda i njihove
posljedice
Vazduhoplovna industrija se svakodnevno
susreće sa širokim spektrom rizika koji se odnose na letačke operacije, na
službe kontrole letenja, službe održavanja, aerodrome, kao i državnu
administraciju. Međutim, nemoguće je eliminisati sve rizike, niti su sve metode
mitigacije rizika ekonomski izvodljive.
Direkcija za civilno vazduhoplovstvo Bosne
i Hercegovine kontinuirano dobija izvještaje o događajima u civilnom
vazduhoplovstvu i vrši njihove analize i daje preporuke kako bi se unaprijedila
bezbjednost vazdušne plovidbe.
Radi lakšeg razumijevanja određenih
pojmova, koji će se koristiti u daljem tekstu, dajemo definiciju određenih
pojmova koji imaju sljedeće značenje:
a) Događaj: nesreća, ozbiljna nezgoda (ozbiljan incident) i incident, neispravnost ili kvar vazduhoplova, njegove opreme ili bilo kojeg elementa sistema vazdušne navigacije koji se koristi ili ima namjeru da se koristi u svrhu ili u vezi sa operacijama vazduhoplova ili sa obezbjeđenjem sistema upravljanja vazdušnim saobraćajem ili pružanja navigacione pomoći vazduhoplovu.
b) Nesreća (udes) - Accident: događaj povezan sa operacijom vazduhoplova, koji se desio od (trenutka) momenta ukrcavanja jedne ili više osoba u vazduhoplov sa namjerom da se obavi let do (trenutka) momenta iskrcavanja svih osoba iz vazduhoplova, pri čemu je nastala bilo koja od sljedećih posljedica:
1) smrt ili teška (ozbiljna) tjelesna
povreda osobe zbog:
a) boravka u vazduhoplovu, ili
b) direktnog kontakta s bilo kojim dijelom
vazduhoplova, uključujući dijelove koji su se odvojili od vazduhoplova, ili
c) direktne izloženosti izduvnom mlazu mlaznog motora, osim kada su povrede nastale zbog prirodnih uzroka, samopovređivanjem ili su ih nanijele druge osobe, ili kada su povrede nanesene slijepim putnicima koji su se skrivali izvan dijelova koji su na raspolaganju putnicima i posadi
2) oštećenje vazduhoplova ili oštećenje njegove strukture
koje negativno utiče na jačinu strukture ili karakteristike leta vazduhoplova ili
zahtijeva veću opravku ili zamjenu oštećene komponente, izuzev otkaza ili
oštećenja motora (kada je oštećenje ograničeno na motor, kapotaže ili agregate)
ili oštećenja elisa, krajeva krila, antena, guma, kočnica, oplate, malih
udubljenja ili proboja u oplati vazduhoplova
3) vazduhoplov nestao ili je potpuno nedostupan (nije mu
moguće prići).
c) Ozbiljna nezgoda (ozbiljan incident) -
Serious Incident: događaj (nezgoda) koji obuhvata okolnosti koje ukazuju da se
nesreća (udes) mogla dogoditi ili da se nesreća (udes) zamalo dogodila.
d) Nezgoda – Incident: događaj koji je
povezan sa operacijom vazduhoplova, koji utiče ili je mogao uticati na
bezbjednost vazduhoplova, a nije nesreća (udes).
Hazardi u sistemu bezbjednosti vazdušne
plovidbe (Safety) koji mogu izazvati nesreće, ozbiljne nezgode i nezgode,
svrstavaju u sljedeće vrste:
1) Hazardi koji se mogu javiti u toku
sprovođenja operacija sa vazduhoplovima;
2) Hazardi koji su u vezi sa tehničkom
uslovima, održavanjem i popravkom vazduhoplova;
3) Hazardi koji su u vezi sa aerodromima i
zemaljskim uslugama;
4) Hazardi koji su u vezi sa uslugama i objektima u vazdušnoj plovidbi.
Pregled događaja
Ukupan broj događaja koji su uticali na bezbjednost letenja (Safety), prijavljenih BHDCA u toku 2020. godine, je 59. Od toga su 23 dobrovoljna izvještaja o događajima.
Lista događaja koji su uticali na sigurnostletenja u 2020. godini
No comments:
Post a Comment